بسیاری از ناتوانی ها و بیماری هایی که سالمندان را گرفتار می کند، ناشی از عدم مراقبت و عدم رشد و تکامل مناسب در سنین پایین تر از جمله کودکی، جوانی و میانسالی است، لذا ضرورت دارد که سالمندی را فراتر از یک مقطع سنی و در یک فرآیند بنگریم، اگر ما سالمندی را از سن ۶۰ سالگی به بالا در نظر گرفته و برنامه هایمان را متمرکز بر این رده سنی طراحی و عملیاتی کنیم، نمی توان برنامه های تضمین کننده ای برای سلامت سالمندان تدارک دید. بنابراین، نیاز است که در طی دوره رشد و بالندگی و نمو افراد قبل و بعداز تولد، بسته های خدمت در حوزه سلامت را مدنظر قرار دهیم تا بتوان سالمندان سالمی داشته باشیم.
در طی سه تا چهار دهه گذشته، امید به زندگی ایرانیان از ۵۰ سال، به بالای ۷۰ سال رسیده است؛ به عبارت دیگر در زمان کنونی درصد افراد بالای ۵۰ سال با توجه به افزایش نرخ امید به زندگی، درصد بالاتری دارد، امید به زندگی در مردان ۶۰ تا ۶۴ سال، ۲۱.۴ و در زنان ۶۰ تا ۶۴ سال، ۲۳.۴ سال است.
در سال ۹۵ بر اساس آخرین آمار، ۹.۲۸ درصد جمیعت کشور، سالمند بوده اند که این میزان در حال حاضر، به ۱۰ درصد رسیده است، افزود: وضعیت در کشور ما به گونه ای است که تا ۳۰ سال آینده، شاهد افزایش جمعیت سالمند به ۳۰ درصد خواهیم بود، یعنی در ۳۰ سال آینده، از هر سه نفر، یک نفر سالمند است.
نه تنها بحث سلامت سالمندی، بلکه بحث جوان سازی جمعیت و افزایش زاد و ولد نیز اهمیت زیادی دارد.
بیشترین آمار سالمندان در کشور، مربوط به استان گیلان و کمترین آمار به استان سیستان و بلوچستان اختصاص دارد.
دو استان البرز و مازندران در مورد رشد جمعیت به سمت سالمندی رتبه بالاتری دارند و کمترین رشد سالمندی به استان گیلان اختصاص دارد.
تعداد مردان سالمند به ازای هر ۱۰۰ زن سالمند، ۹۷.۶ درصد است. یعنی، تعداد مردان سالمند، ۲.۴ درصد از زنان سالمند کمتر است. نرخ مشارکت اقتصادی سالمندان ۱۲.۲ است، یعنی افراد سالمندی که هنوز نان آور خانوار هستند.
در ایران ۸۹ درصد مردان سالمند و ۴۴.۷ درصد زنان سالمند دارای همسر هستند، افزود: ۲۶.۵ درصد سرپرستان خانوارهای سالمندسرپرست، به تنهایی زندگی می کنند. این موضوع از نظر اجتماعی اهمیت دارد و باید در مورد آن برنامه ریزی شود.
بیش از نیمی از خانوارهای زن سرپرست، زنان سالمند هستند. نکته قابل توجه این است که تعداد زنان تنهای سالمند سرپرست خانواده، در ایران بالا است که سازمان های حمایتی باید براین امر توجه ویژه داشته باشند.
در کشور ما، ۹۴ درصد از سالمندان بیمه پایه داشته و ۳۱.۳۴ درصد از سالمندان تحت پوشش بیمه تکمیلی هستند. براساس آمار، نیاز سالمندان به بستری شدن، دو برابر افراد دیگر است.
اکثر سالمندان، اوقات خود صرف مراقبت های شخصی، فعالیت های فراغتی، فعالیت های مذهبی و فعالیت های اجتماعی داوطلبانه می کنند، ۱۲ درصد آنها نیز هنوز در فعالیت های اقتصادی فعالیت دارند.
بالاترین میزان مرگ و میر در سنین ۶۰ تا ۶۹ سال در مردان و زنان، به ترتیب، بیماری های قلبی عروقی، دیابت، بیماری های کلیوی و سرطان ها است.
میزان شیوع فشارخون بالا در افراد بالای ۶۰ سال، ۳۴.۶ درصد است و از این تعداد، کمتر از ۴۰ درصد، تحت کنترل بوده و داروهای مناسب دریافت می کنند، شیوع دیابت در افراد بالای ۶۰ سال، حدود ۱۱ بوده که کمتر از ۴۰ درصد آنها تحت کنترل هستند، شیوع چربی خون نیز، حدود ۳۳ درصد است و ۶۰ درصد از آنها خدمات درمانی دریافت می کنند.
سالمندان کشور، ۳۶ درصد دچار اضافه وزن، ۲۲ درصد چاق و ۴ درصد لاغر هستند، همچنین، ۵۶.۵ درصد سالمندان فعالیت فیزیکی کافی ندارند. ۲۱ درصد سالمندان نیز سابقه مصرف دخانیات دارند.
۲۶ درصد سالمندان حداقل یک بار زمین خورده اند و ازاین تعداد، ۲۱ درصد منجر به شکستگی استخوان ها شده است. لذا بحث سقوط، یکی از مباحث مهم حوزه سالمندی است.
همنچنین بخوانید:
در مطالعاتی که انجام شد ، یکی از شکایات سالمندان، فراموشی است که ۳۶ درصد آنها به همین دلیل، به پزشک مراجعه کردند. ۴۰ درصد سالمندان از عینک استفاده می کنند. ۸۲ درصد سالمندان شرکت کننده در این مطالعه، از زندگی شان رضایت داشتند و ۴۵ درصد آنها از مشکلات خواب شاکی بودند.
رونمایی از سندملی سالمندان در نهم مهر ۹۸ انجام گرفت و این سند منجر به هم راستایی و هم افزایی بین سازمان ها و دستگاه های ذی ربط از جمله، وزارت بهداشت، وزارت رفاه، شهرداری، بهزیستی و سازمان های مردم نهاد در حوزه سالمندان شده و نقطه عطفی برای خدمت رسانی دقیق، علمی و بهتر به سالمندان محسوب می شود و با درنظرگرفتن وضعیت سیمای سلامت سالمندان بسیار کمک کننده خواهد بود.
در وزارت بهداشت از ۲ سال قبل، برنامه های منسجمی در حوزه سالمندی آغاز شده و تمامی معاونت در این زمینه ماموریت محور شده اند. این برنامه ها آغاز شده و درحال عملیاتی شدن است.
منبع:healthlife